BİR DERSİN ANATOMİSİ: BAŞLANGIÇ

Yoga, bizi karanlıktan aydınlığa, cehaletten bilgeliğe, maddi yaşamın ölümlülüğünden bilincin ölümsüzlüğüne taşıyan bir yoldur. Yoga rehberimizdir. Yoga öğretmenimizdir.

Bir yoga dersine girdiğinizde, bilmeseniz bile bir bütün olarak yoganın kişiyi cehaletten bilgeliğe taşıyan yolunun bir temsilinden geçersiniz. Baştan sona her bir bölüm, kişinin bilgeliğe giden yolculuğunun bir buçuk saatlik bir provasıdır.

Cehalet, karanlık, ölüm veya ölümlülük kendini bilmemektir. Aydınlık, bilgelik, ölümsüzlük ise kendini bilmek… Her yoga dersi, o derste, o sınıfta olan her bir kişiyi bir adım olsun karanlıktan aydınlığa taşımayı hedefler ve buna yönelik aşamalardan geçer.

Ders, bedeni ve zihni sakinleşmeye çağıran meditatif bir duruşla başlar. Bu genellikle rahat bir oturuştur. Yoga dersleri ve uygulanan asanalar ne kadar fiziksel görünse de aslında daha çok zihne odaklanmayı öğreten, bedenin yanı sıra zihni terbiye eden duruşlardır. Bir buçuk saat süren bir ders, fiziksel olarak yoğun asanalarla dolu bir akıştır ve bu akışı güçlü ve sakin bir şekilde sürdürebilmek yoğun zihinsel konsantrasyon ister.

İşte bu derinlikte bir çalışmaya başlamadan önce hem asanaları dikkatli ve özenli bir şekilde yaparak kendiniz korumanız, hem de içsel olarak mümkün olduğunca dersten faydalanmak için önce yoga sınıfının kapısına gelene kadar beraberinizde getirdiğiniz duygu ve düşüncelerin durulması faydalı olacaktır. Kalbiniz hızlı çarpıyorsa, nefesiniz hızlı akıyorsa bedeni ve nefesi sakinleştirmeden asanalara geçmeniz mümkün olmayacaktır. Bu yüzden de dersin ilk beş dakikası bedeni ve zihni sakinleştirmeye yönelik bir açılışa ayrılmıştır.

Yoganın ne olduğunu anlatan birkaç temel metinden biri olan Yoga Sutralar da ilk olarak zihni sakinleştirmekten bahseder. Alçakgönüllü bir saygı duruş olan açılış cümlesinin ardından gelen ikinci Sutra şöyle der:

Yoga Sutralar dört kitaptan oluşur ve ilk iki kitabı, neredeyse tümüyle zihnin özelliklerine ve zihnin nasıl sakinleştirileceğine ayrılmıştır.

Elbette ki yoganın bize sunduğu yöntemleri birbirinden ayrı aşamalara bölmek ve bunları öncelik sonralık sırasına koymak mümkün değildir. Ancak; kişi yoga yolunda ilerledikçe daha iyi anlar ki, bu sabır ve yoğun bir konsantrasyon isteyen içsel bir çalışma sürecidir. Bu süreçte, kendini bilme yolunda atılacak her adım öncelikli olarak durmayı, durup bakmayı, dolayısıyla zihindeki kargaşayı ve hareketliliği durultmayı gerektirir.

Ayrıca, yogaya yeni başladığımızda veya kendini bilme yolunda öncelikli süreç genellikle zihni sakinleştirmeye dayalıdır. Birçok yoga dersinin konusu da farklı başlıklar altında olsa bile esas olarak zihnin özelliklerini anlamaya ve zihni sakinleştirmeye odaklanmış akışlardır ve bu amaca yönelik teknikler içerir; uzun nefes verişler veya verdikten sonra nefesi tutma gibi. İlk kez yogaya başlayan birinin en rahat geliştirebileceği asana grubu öne eğilmelerdir ki öne eğilmelerin başlıca etkisi zihni sakinleştirmektir.

Yoğun bir derse devam edebilmek için nefesi, bedeni, zihni sakinleştirmek gerekir. Bu her çalışma için böyledir, hayatın başka alanları için de böyledir. Yoga pratiğinde ilerlemeye devam etmek, kendini bilme yolunda ilerleyebilmek için de zihni sakinleştirme pratiğini geliştirmek önemlidir. Zihni ve zihnin özelliklerini anlamak yavaş yavaş zihnin bir o uca bir bu uca sürüklenen dalgalanmalarını sakinleştirmekle mümkündür. Bu çalışma sözlerle ifade edildiğinde belki çok anlamlı gelmeyebilir kulağa; ancak yoga pratiğine başlamış herkes bu içsel çalışmanın kişiye nasıl kendini gösterdiğini, nasıl bir bilgelik kaynağı olduğunu kolaylıkla fark eder. Belki de yoganın giderek yaygınlaşmasındaki en önemli etkenlerden biri de budur. Cazibesini hemen hissettirmesi. Yine belki de bu yüzden yoga genellikle bir hevesle başlanılıp bırakılan geçici arayış yollarından biri değildir. Kendini bilme çoğumuz için uzun bir yolculuk demek olabilir, yoganın cazibesine kapılan için asıl derinliği tam da bunu gördükten sonra başlayan bir yolculuk...

Bu yolculuğun devamı ve bir yoga dersine nasıl yansıdığı konusu, bu yazının ikinci bölümü olacak bir sonraki yazıya kalmış durumda. Umarım merakla beklersiniz.

Namaste!

TÜM YAZILAR